Uregulowana w Kodeksie cywilnym umowa, na podstawie której ubezpieczyciel, w zakresie działania swojego przedsiębiorstwa, zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Świadczenie zakładu ubezpieczeń może polegać na zapłacie:

• przy ubezpieczeniu majątkowym – określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku,
• przy ubezpieczeniu osobowym – umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.

Potocznie OC – rodzaj ubezpieczenia majątkowego, które daje ochronę ubezpieczeniową, gdy ubezpieczony będzie zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej komukolwiek w następstwie czynu niedozwolonego (odpowiedzialność deliktowa) albo kontrahentowi wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (odpowiedzialność kontraktowa). Nie każde ubezpieczenie odpowiedzialności jest ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej. Na przykład ubezpieczenie notariuszy z pełnieniem funkcji płatnika świadczeń publicznych. Zdarzają się też polisy chroniące od różnych rodzajów odpowiedzialności, w tym cywilnej.

Na mocy umowy ubezpieczenia OC zakład ubezpieczeń przejmuje na siebie ekonomiczne skutki szkód wyrządzonych osobom trzecim, pod warunkiem że ubezpieczony jest zobowiązany do ich naprawienia na podstawie odpowiedzialności deliktowej (za czyny niedozwolone – art. 415 Kodeksu cywilnego) lub kontraktowej (za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy – art. 471 Kodeksu cywilnego), w tym szkód wyrządzonych przez osoby, za które ubezpieczony ponosi odpowiedzialność przewidzianą przepisami prawa cywilnego. Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej można podzielić na obowiązkowe i dobrowolne.